علم مطلق الهی
???? در بخش قبلی رکن چهارم ایمان به قضا و قدر که ﴿آفریننده ی همه ی اشیاء الله سبحانه وتعالی است و در آفرینش موجودات هیچ همباز و شریکی ندارد﴾ بحث نمودیم و موضوعات مهمی را در زمینه خدمت شما عزیزان تقدیم نمودم.
در این بخش در مورد کردار و اعمال بندگان بحث میکنیم.
- ???? از عقاید خیلی مهم یک مسلمان این است که به این ایمان کامل داشته باشد که کردارِ بندگان مخلوق و مقدر است.
- ???? بندگان و کردارشان در مجموعه مخلوقاتِ الله سبحانه وتعالی قرار میگیرند.
- ☝ذات پاک الله سبحانه وتعالی به بندگانی که رفتار و کرداری از آنها سر میزند، داناست، و همه را در لوح محفوظ ثبت و ضبط نموده است.
????آفریدن آنها بر اساس همان نقشه و طرح قبلی صورت گرفت، و تقدیر الله تعالی در مورد آنها به وقوع پیوست،
و همان راه و مسیر را پیمودند که در علم وسیع الله تعالی گذشته بود، کسی که در لوح محفوظ در لست هدایتشدگان قرار داشت به همان مسیر هدایت شد و گمراهشدگان هم بر همین اساس گمراه شدند، در علم ازل اهل بهشت را میدانست و پیمودن راه را برای آنها میسر ساخت و اهل جهنم هم از این قاعده مستثنی نیستند، از آنها باخبر بود و در همان مسیر به آسانی حرکت کردند.
☝علم مطلق الهی و اینکه الله متعال نسبت به آینده و جزئیات اعمال انسانها باخبر است، کمک زیادی می کند.
الله متعال کسی را وادار به کار خیر یا شر نمی کند،????ولی از انجام کار خیر خشنود است و آنرا تشویق می کند،
????و از انجام کار شر ناخشنود است و آنرا نهی می کند،
ولی باید به این نکته هم توجه داشت که:
???? هرگاه انسان تصمیم گرفت که فلان کار را انجام دهد، چه آن عملِ نیک باشد یا عملِ بد،تا الله تعالی اراده نکند او نمی تواند تصمیمش را به مرحله ی اجرا بگذارد،
☝اگر الله سبحانه وتعالی اراده کرد آنگاه فعل خیر یا شر را برای او می آفریند،
زیرا الله تعالی خالق خود انسان و اعمالش نیز هست، چنانکه می فرماید:
????« وَاللَّهُ خَلَقَکُمْ وَمَا تَعْمَلُونَ» (صافات ۹۶).
????خداوند هم شما را آفریده و هم آنچه انجام می دهید.
این آیه میرساند که “افعال” انسانها، آفریده ی الله عزوجل است ولی اکتساب آنها از بندگان میباشد.
بدین معنی که:
????هرکاری که ما انسانها انجام می دهیم در حقیقت ما آنرا کسب می کنیم و الله متعال آن کار را برای ما خلق می کند.
???? آیات و احادیث متعددی وجود دارند که با صراحت بر این مسئله دلالت میکنند.
???? يَقُولُ أَإِنَّكَ لَمِنَ الْمُصَدِّقِينَ (صافات:٥٢)
????ميگفت: آيا تو از زمره كساني هستي كه باور ميكنند.
???? وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ أَزْوَاجًا ۚ وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ ۚ وَمَا يُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ وَلَا يُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا فِي كِتَابٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ (فاطر:١١)
????خداوند (اصل) شما (آدم) را از خاك بيافريد، سپس شما (ذرّيّه آدم) را از نطفه خلق كرد، و آنگاه شما را به صورت زوجهاي (نر و ماده) درآورد.
هيچ زنی باردار نمیشود و وضع حمل نمیکند مگر كه خدا ميداند (جنين او پسر يا دختر است و در شكم مادر چه احوالي دارد و كي به دنيا ميآيد).
هيچ شخص پيري عمر درازي بدو داده نميشود (و زنده نميماند و عمر زيادي نميكند)، و هيچ شخصي از عمرش كاسته نميشود (و مرگ زودرس گريبانگيرش نميگردد) مگر اين كه در كتاب (لوح محفوظ) ثبت و ضبط است. اين براي خدا ساده و آسان است.
???? مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِي ۖ وَمَنْ يُضْلِلْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (اعراف:١٧٨)
????هر كه را خداوند (به راه حق) هدايت كند، در حقيقت او راه يافته (و به سعادت دو جهان رسيده) است، و هر كه را (به سبب سيطره هوي و هوسش، از اين توفيق محروم و از راه حق) گمراه كند، زيانكاران ايشانند.
???? ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ ۖ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ (نحل:١٢٥)
????بيگمان پروردگارت آگاهتر (از همگان) به حال كساني است كه از راه او منحرف و گمراه ميشوند و يا اين كه رهنمود و راهياب ميگردند.
پس اگر انسانی کار خوبی می کند، تا الله سبحانه وتعالی اراده نکند آن انسان موفق به انجام و کسب آن کار خیر نمی شود،
???? و اگر انسانی تصمیم به انجام کار شری گرفت تا الله سبحانه وتعالی اراده نکند نمی تواند آن شر را انجام دهد (هرچند که الله تعالی از انجام کار شر ناخشنود است اما بخاطر آنکه به بنده اش اختیار داده باشد آن عمل شر را برایش اراده می کند و برایش می آفریند تا محکوم به جبر نباشد)،
این بدین معنی است که:
???? سنت الهی بر این است که معمولاً کار نیک و شر را برای مخلوقاتش می آفریند،
زیرا الله متعال به او آزادی اختیار در تصمیم داده است؛
و انسان مجبور به تصمیم انجام اعمال بد نشده است بلکه می تواند تصمیم به کار خوب گیرد!
???? ولی اگر انسان تصمیم به کار شری کرد، الله متعال آن کار شر را، (اگر اراده کند) برایش خلق می کند (هرچند الله تعالی از انجام آن کار شر خشنود نیست اما برای آنکه بنده اش را مختار کرده باشد، کار شر را برایش خلق می کند)،
???? ولی خود انسان مسئول آن است زیرا خودش تصمیم به انجام آن کارِ شر گرفت و الله تعالی قبلاً در قرآن کریم به وی هُشدار داده بود که اگر تصمیم به فلان کار بد بگیری آنگاه باید منتظر مجازاتش هم باشی!
????پس الله سبحانه وتعالی از ابتدا وی را مجبور به آن تصمیم نکرد.
در بخش بعدی دلایلی را از احادیث حضرت رسول کریم صلی الله وعلیه وآله واصحابه وسلم، در این مورد برای شما عزیزان، ان شأ الله تقدیم خواهم کرد.
???? تمام موضوعات این مضمون به استناد آیات قرآن کریم و احادیث نبوی تهیه شده است. طبق معمول در صفحه همیشه منفی بافان و کج فکران، قبل از اینکه تمام مضمون را بخوانند، بناحق بالای موارد قضأ وقدر ایراد میگیرند.
ان شأ الله تا نشربخش بعدی تقاضای من از شما در مورد این مبحث این است تا صبور باشید و تمام بخش ها را متدبرانه تعقیب کنید.
هر بخش لازم و ملزم بخش دیگر است.
پس صبر را پیشه کنید و در این مبحث خود را عالم سازید و به ناحق و بدون علمِ کافی در مبحث قضأ و قدر نپیچید تا از لغزش مهلک در ایمان خودداری کرده، بناحق خود را در تهلکه نیاندازید.
ا.ج.ع
ادامــه دارد….
صفحه اول قضا و قدر (فهرست تمام بخش ها )