انفاق در راه خیر از پول رشوه
رشوه، رشوه ستانی و میانجیگری در آن بخش دوم
انفاق در راه خیر از پول رشوه
(بخش دوم):
برادری از هرات سوال کردند که:
کسی را میشناسند که مراجعه کنندگان به او رشوه می دهند تا امورات شان آسانتر جریان پیدا کند، او نیز این پول را از آنها می پذیرد و سپس به فقراء می دهد، آیا این عمل جایز است؟
عمل این شخص در حقیت به معنای قبول رشوه است، و پذیرفتن رشوه، جدا از اینکه با آن چکار کند ، عمل حرام و مردود است. زیرا پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم بطور عام گرفتن و دادن رشوه را مورد لعن و نفرین قرار داده اند.
علاوه بر آن؛ پذیرفتن آن به معنای سکوت در برابر منکر و اقرار به آنست، و همچنین موجب ترویج این گناه در جامعه می شود، چرا که رشوه دهندگان گمان دارند امورات آنها با این رشوه دادن ها برطرف می شود.
پس بر این شخص واجب است از پذیرفتن آنها امتناع ورزد و رشوه دهنده را نصیحت کند، چون، الله سبحانه و تعالی شخص رشوه دهنده و رشوه گیر را لعنت کرده است.
ابن عباس رضی الله عنه روایت کرده است که فرمودند که این آیه در نزد رسول الله صلی الله علیه و سلم تلاوت شد :
سعد ابن ابی وقاص ایستاد و گفت:
ای رسول الله صلی الله علیه و سلم از خداوند بخواه که مرا مستجاب الدعوه بگرداند پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند:
” ای سعد خوراکت را خوب کن از راه حلال به دست آور مستجاب الدعوه خواهی شد.قسم به آن ذاتی که نفس محمد در دست اوست بنده لقمهٔ حرام را در شکمش می اندازد و خداوند متعال عمل چهل روز او را قبول نمی کند و هر بنده ئی که گوشتهای او از حرام بوجود آمده آتش برای او سزاوار است”.
این حدیث را حافظ بن رجب رحمه الله در جامع العلوم والحکم از روایت طبرانی رحمه الله ذکر کرده است.
این گفته ی پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم دلالت کنندهٔ این است که عدم حلال بودن خوراکی ها و خوردنی ها مانع از استجابت دعا می شود و مانع می شود که این دعا به سوی الله سبحانه و تعالی بالا رود و جز ضرر و زیان برای صاحبش چیزی ندارد.
ظلم در حق توده های مستضعف، تضییع حقوق این بیچارگان، در صورت امتیاز دادن به آنان، گرفتن رشوه های سنگین، سقوط فضایل اخلاقی قضات، مسئولین و کارمندانی که رشوه دریافت می کنند. ضعف ایمان رشوه خواران، سبب برانگیختنِ خشم الهی در دنیا و آخرت میشود.
مصائب و بلأ های بری و آسمانی، منجمله انتحار و انفجار،قتل وقتال، و ناچیز شمردن ارزش خون مسلمان یکی از اسباب خشم الهی در جامعه ئی که در پهلوی اصرار بر گناهان کبیره ی دیگر، رشوه عرف شده است، میباشد.
و نیز در بعضی حالات، دانستن این مطلب لازم است که الله تعالی خلاف کاران را مهلت می دهد و از وضع و حال آنان غافل نیست.
الله سبحانه و تعالی برخی از ظالمان را در دنیا پیش از آخرت به سزای اعمالشان می رساند و سهم بزرگ عذابشان در قیامت در انتظارشان است.
در حدیث صحیح آمده است که رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرموده اند:
«مَا مِنْ ذنْبٍ أَجْدَرُ أَنْ یُقحَّلَ اللهُ تَعالَی یَصاحِبهِ ألْعُقُوْبَةَ فیِ الدُّنْیاَ مَعَ ما یَدَّ جِزو لَهُ فِی الآخِرَةِ: مِثْلُ الْبَغْیِ وَ قَطِیْعةِ الرَّحِمِ»
«ظلم و قطع رابطه خویشاوندی از همه گناهان شایسته تراند که الله تعالی عذاب آن ها را در دنیا به صاحبش رسانده و علاوه از آن عذاب آخرت آن را هم برایش ذخیره کند». ابن ماجه (۴۲۱۱)
بدون تردید رشوه و همهٔ انواع ظلم از مواردی هستند که الله عزوجل حرام نموده است، در صحیح بخاری و مسلم روایت است که رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرموده اند:
«إنَّ اللَّهَ لَیُمْلِی لِلظَّالِمِ حَتَّی إِذَا أَخَذَهُ لَمْ یُفْلِتْهُ»
«همانا الله به فرد ستمگر، مهلت میدهد ولی هنگامی که او را مؤاخذه کند، رهایش نمیسازد». بخاری (۴۶۸۶) و مسلم (۲۵۸۳)
سپس رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ این آیه را تلاوت کرد:
[وَکَذَلِکَ أَخْذُ رَبِّکَ إِذَا أَخَذَ الْقُرَی وَهِیَ ظَالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِیمٌ شَدِیدٌ (هود ۱۰۲)«مؤاخذه ی پروردگارت چنین است هرگاه بخواهد آبادی هایی را مؤاخذه کند که ستم کرده اند، همانا عقاب الله تعالی دردناک و سخت خواهد بود».
چون رشوه خوری و رشوه ستانی از گناهان کبیره و شدید است، به تمام افراد جامعه واجب است تا کسانی را که به این مرض پلید دچار اند، مخلصانه نصیحت کنند، و در نصیحت کردن این چنین مردم نرمی کنند.
خداوند متعال به پیامبرش موسی علیه السلام امر کرد تا فرعون را با روش ملایم نصیحت کند، چنانکه فرمود:
«اذْهَبْ أَنتَ وَأَخُوکَ بِآیَاتِی وَلَا تَنِیَا فِی ذِکْرِی * اذْهَبَا إِلَی فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَی * فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَیِّنًا لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشَی» (طه ).
(اکنون) تو و برادرت با آیات من بروید، و در یاد من کوتاهی نکنید! بسوی فرعون بروید؛ که طغیان کرده است!اما به نرمی با او سخن بگویید؛ شاید متذکّر شود، یا (از خدا) بترسد!
بنابراین ما نیز با روشی نیک و پسندیده و توام با حکمت و خیر خواهی رشوه خوار را یاید نصیحت کنیم و حکم آنرا برایش روشن کنیم،
و وی را از خشم و غضب خداوند آگاه سازیم، و از او بخواهیم که توبه کند و خود را از مال حرام پاک کند.
الله تعالی می فرماید:
« ادْعُ إِلِی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ»(نحل ۱۲۵)یعنی:
با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسی بهتر میداند چه کسی از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایتیافتگان داناتر است.
اللهم اهد ناالصراط المستقیم.
عزیزان گرانقدر:
لطفاً این سلسله ی مضامین خیلی مهم و حیاتی را با تمام خانواده، اقارب، دوستان، و همکاران تان شریک سازید، و در رشد فکری، عقیدتی، ایمانی و وجدانی همنوع تان اقلاً یک امر خیری را، مایه ی حصولِ صدقات جاریه ی تان سازید.
جزاکم الله خیراً
ادامـــه دارد…
بسیار عالی، خیر ببینید.