آنچه بر بازماندگان حرام است
1- شیون و نوحه
از ابومالک اشعری روایت است که پیامبر(صلى الله عليه وسلم) فرمود: (أربع فی أمتی من أمور الجاهلیة لا یترکونهن: الفخر فی الأحساب، والطعن فی الأنساب، و الاستسقاء بالنجوم، و النیاحة) «چهار چیز در امت من از امور جاهلی هستد که از آن دست برنمیدارند، افتخار به نیاکان، طعن در نسب، طلب باران با ستارگان، و نوحهخوانی» و فرمود: (النحائحة إذا لم تتب قبل موتها تقام یوم القیامة و علیها سربال من قطران و درع من جرب) [1] «اگر زن نوحهخوان قبل از مرگش توبه نکند روز قیامت زنده میشود در حالیکه پیراهنی آغشته به روغن (قیرمانند) و زرهای از زنگار بر تن دارد».
2 و 3- زدن به گونهها و پاره کردن گریبان
از عبدالله روایت است که پیامبر(صلى الله عليه وسلم) فرمود: (لیس منا من لطم الخدود، و شق الجیوب، و دعا بدعوی الجاهلیة)[2] «از ما نیست کسی که بر گونههایش بزند و گریبانش را پاره کند و شیون و زاری جاهلانه سر دهد».
4- کندن مو
از ابودبرده بن ابوموسی روایت است: (وجع أبوموسی وجعا فغشی علیه، و رأسه فی حجر امرأة من أهله، فصاحت امرأة من أهله، فلم یستطع أن یرد علیها شیئا فلما أفاق قال: أنا بری ممن بری منه رسول الله(صلى الله عليه وسلم)، فإن رسول الله(صلى الله عليه وسلم) بری من الصالقة و الحالقة و الشاقة)[3] «ابوموسی دچار بیماری شدیدی شد و بیهوش شد در حالی که سرش در آغوش زنی از اهلش بود، زن فریاد کشید، (ابوموسی) نتوانست جوابش دهد، وقتی به هوش آمد، گفت: من بیزارم از کسی که رسول خدا(صلى الله عليه وسلم) از او اظهار بیزاری کرده است. پیامبر(صلى الله عليه وسلم) بیزار است از کسی که با صدای بلند گریه کند و کسی که هنگام مصیبت، موی سرش را بتراشد، و کسی که لباسش را چاک کند».
5- ژولیده کردن مو
به دلیل حدیثی که یکی از زنان بیعت کننده (در بیعت عقبه) روایت کرده و گفته است: (کان فیما أخذ علینا رسول الله(صلى الله عليه وسلم) فی المعروف الذی أخذ علینا أن لانعصیه فیه: و أن لانخمش وجها، و لاندعو بویل، ولانشق جیبا، و أن لاننشر شعرا)[4] «از کارهای خوبی که پیامبر(صلى الله عليه وسلم) از ما برآن عهده گرفت تا از آن سرپیچی نکنیم این بود که هنگام مصیبت صورتمان را نخراشیم، و وایلا نگوییم، و گریبان چاک نکنیم، و موهایمان را ژولیده رها نکنیم».
[1]) صحیح : [الجنائز ص 27]، [الصحیحه 734]، م (934/644/2).
[2]) متفق علیه : خ (1294/163/3)، م (103/99/1)، ت (1004/234/2)، نس (19/4).
[3]) متفق علیه : خ (1296/165/3)، م (104/100/1)، نس (20/4). الصالقة : با صاد و قاف، یعنی زنی که با صدای بلند گریه میکند. الحالقة : زنی که هنگام مصیبت موی سرش را میتراشد. الشاقة : زنی که لباسش را چاک میکند. (فتح الباری 3 ص 165، ط دارالمعرفة).
[4]) صحیح : [الجنائز ص 30]، د (3115/405/8).